ŚWIATOWY DZIEŃ RECYKLINGU – JAK UCZYĆ DZIECKO PRAWIDŁOWEJ SEGREGACJI ODPADÓW?

Czy wiesz, że w ciągu całego roku każdy z nas produkuje aż 300 kilogramów śmieci? To tyle, ile waży 40 telewizorów! Segregując odpady, nie tylko ograniczamy ich ilość, ale także odzyskujemy surowce i zmniejszamy ilość energii niezbędnej do wytworzenia kolejnych przedmiotów. Planeta Ziemia jest tylko jedna, dlatego łącząc siły z najmłodszymi, mamy możliwość chronić zasoby środowiska, aby zostawić lepszy świat dla nich samych, a także dla przyszłych pokoleń. Podpowiadamy, w jaki sposób uczyć dzieci segregacji, aby przynosiła pozytywne efekty.

Dlaczego edukacja najmłodszych w zakresie ekologii jest tak ważna?

„Postępujące zmiany klimatyczne tj. wzrost temperatury powietrza, oceanów, topnienie lodu i podnoszenie się średniego poziomu morza często w sposób nieodwracalny zmieniają obraz Ziemi.  Wiemy już, że za ocieplenie klimatu w wyniku wzrostu gazów cieplarnianych odpowiada w głównej mierze człowiek. Właśnie dlatego edukacja ekologiczna stanowi kluczowy element na drodze do lepszej przyszłości naszej planety oraz życia kolejnych pokoleń. Na naukę właściwych nawyków w trosce o przyrodę, w tym segregacji śmieci nigdy nie jest za wcześnie. Tak naprawdę im wcześniej najmłodsi zaczną praktykować zachowania ekologiczne, tym silniej się u nich ukorzenią, a w rezultacie – zostaną z dziećmi na dłużej. Ważnym zadaniem dorosłych jest zatroszczenie się o najmłodszych już teraz, bo to właśnie oni wkrótce zabiorą decydujący głos w sprawach naszej planety” – wyjaśnia Tomasz Rożek, fizyk, popularyzator nauki, ekspert współpracujący z programem edukacyjnym „Kubusiowi Przyjaciele Natury”.

Segregacja jest naprawdę prosta!

W całej Polsce obowiązuje jednolity system segregacji, który polega na umieszczaniu konkretnych rodzajów odpadów w kolorowych pojemnikach. Tylko poprzez stosowanie się do wytycznych będzie możliwe ponowne wykorzystanie odpadów, czyli poddanie ich recyklingowi.

Wytłumacz dziecku, co ląduje w poszczególnych pojemnikach:

• Do żółtego wrzucamy tworzywa sztuczne i metal – puste i zgniecione plastikowe butelki, zakrętki od butelek i słoików, plastikowe opakowania, np. po żywności czy środkach czystości, plastikowe torebki, worki foliowe, kartony po sokach i mleku, zgniecione puszki po napojach i żywności.
• Do niebieskiego wrzucamy papier – czyste opakowania z papieru i tektury, gazety, czasopisma i ulotki, kartony, zeszyty, książki, papier biurowy.
• Do zielonego wrzucamy szkło z opakowań szklanych, np. puste butelki, słoiki, opakowania po kosmetykach, puste opakowania po lekach.
• Do brązowego wrzucamy odpadki organiczne – warzywne i owocowe, skorupki jaj, fusy po kawie i herbacie, zwiędłe kwiaty oraz rośliny doniczkowe, resztki jedzenia – bez mięsa, kości oraz tłuszczów zwierzęcych.

„Prawidłowo segregowane odpady pozwalają ponownie wykorzystać surowce do produkcji np. papierowych, szklanych czy aluminiowych opakowań. Niestety wciąż 60% wyrzucanych odpadów trafia do czarnego pojemnika na odpady zmieszane, które nie nadają się do recyklingu. Warto to zmienić. Wystarczy, że bardziej przyłożymy się do segregacji, a szansa na przetworzenie odpadów drastycznie wzrośnie. W przypadku tworzyw sztucznych nawet 13-krotnie. Dzięki takim dobrym zwyczajom, przyczynimy się do niemarnowania zasobów i pozostawimy kolejnym pokoleniom czystszą oraz zdrowszą planetę” – tłumaczy Paweł Lesiak, wiceprezes Interzero, partnera projektu Kubusiowi Przyjaciele Natury.

Jak skutecznie uczyć najmłodszych segregacji?

Edukując młodego człowieka, warto przede wszystkim pamiętać, że najwięcej efektów przynosi zdobywanie wiedzy poprzez doświadczanie i obserwacje. Dlatego na samym początku pozwól dziecku nauczyć się odróżniania od siebie poszczególnych rodzajów materiałów, czyli np. plastiku od papieru, tworzyw naturalnych od tworzyw sztucznych itp. W następnym kroku wyjaśnij, że każdy rodzaj śmieci powinien lądować w konkretnym kolorowym pojemniku. Na tym etapie możesz wytłumaczyć, dlaczego takie działanie jest ważne – zapewnij, że segregacja pomaga dbać o czystość naszego domu, jakim jest planeta Ziemia. Ponadto dzięki temu możemy odtwarzać wiele przedmiotów i używać ich ponownie. Pokazuj na przykładach, co można uzyskać dzięki przerobieniu papierowych kartonów po zabawce czy plastikowych butelek.

Pamiętaj, że w pierwszych latach życia to właśnie rodzice lub nauczyciele w szkole stanowią dla dziecka przykład do naśladowania. Dlatego starając się wykształcić u najmłodszych odpowiednie nawyki, sami musimy pokazywać im odpowiednie postawy. W innej sytuacji dziecko będzie otrzymywało sprzeczne sygnały, co nie przyniesie pozytywnych rezultatów edukacyjnych.

„Kubusiowi Przyjaciele Natury” – więcej działania, mniej gadania

Aby przekazywanie wiedzy w zakresie szeroko pojętej ekologii było dla opiekunów łatwiejsze, z pomocą przychodzi największy w Polsce program edukacyjny w zakresie ekologii – „Kubusiowi Przyjaciele Natury”. To bezpłatny projekt skierowany do przedszkoli i uczniów klas I-III szkół podstawowych, który ma na celu budowanie wśród dzieci świadomości ekologicznej. Dzięki programowi najmłodsi uczą się, jak prawidłowo segregować odpady, a także poznają zasady ochrony środowiska, szacunku do roślin i zwierząt, właściwego odżywiania, gospodarowania pieniędzmi oraz aktywnego spędzania czasu w zgodzie z naturą. W ramach projektu mali przyjaciele przyrody realizują zajęcia praktyczne, ciekawe scenariusze lekcyjne, a także ćwiczenia w terenie. Materiały edukacyjne zostały przygotowane przez zespół ekspertów – metodyka, psychologa oraz we współpracy z UNEP/GRID-Warszawa, organizacją wspierającą misję Programu Organizacji Narodów Zjednoczonych [ONZ] ds. Środowiska.